Kırıklarda İlk Yardım

Özellikle kazalarda, vücudun çeşitli kısımlarında gerçekleşen kırıklara sık olarak rastlanmaktadır. Herhangi bir kemiğinde kırık olan kişide, kırığın olduğu noktada ve yakın bölgelerde şiddetli ağrı meydana gelir.

Kırığın bulunduğu bölge, temasa karşı aşırı duyarlıdır. Dışarıdan bakıldığında, şekil bozukluğu gözlemlenir. 

Kırık olan bölge hareket ettirilemez ve şişer. Kırıklarda genel olarak uygulanan kurallar vardır. 

Kırıkta açık yara varsa ve parçalanmış kemikler görünüyorsa, bu kemiklere dokunulmamalıdır. Dokunulması, sinirlere ve damarlara ciddi zararlar verebilir. Deri üzerindeki yaraya pansuman yapılarak sargı bezi ile sarılmalıdır. 

Kırık kısma pansuman yerleştirilmelidir. Kırık kemiğin tespiti nazik hareketlerle yapılmalıdır. Herhangi bir zorlama veya ters bir hareket, acıdan dolayı şoka girilmesine yol açabilir. Kırık tespiti yapıldıktan sonra, bir tahta veya benzeri düz ve sert bir cisim atel olarak kullanılır. Atel, kırık kemiğin uçlarının hareketsiz kalmasına yardımcı olur. 

Eğer kanama mevcutsa, atel kullanılmadan önce kanama durdurulmalıdır. Atel olarak kullanılan cismin, çıplak deriye değen kısımları temiz bezlerle desteklenmelidir. Ardından kırık kemiğin üst kısmına, kalın bir havluya sarılmış halde buz konulmalıdır. Yara almış vücut kısımları, mümkünse kalp seviyesinden yükseğe kaldırılmalıdır.

Kırıklarda ilk yardım hususunda, en riskli vakalar omurga kırıklarıdır. Bu vakalarda hata yapmanın önüne geçmek için, yaralı hareket ettirilmeden önce, belinde ve boynunda ağrı olup olmadığı sorulmalıdır. Ağrı var ise, omurga kırığı söz konusu olabilmektedir. Aksinden emin olmadan, kırık var gibi hareket etmek en güvenlisi olacaktır. Omurga kırığından şüphelenildiği durumlarda, yaralının altına sert bir tahta yerleştirilmelidir. Bu işlem yapılırken, yaralı mümkün olduğunca sabit tutulmalıdır. Boynunun her iki yanına, kum torbası veya kıyafet tarzı destek verebilecek ve boynun hareket etmesini önleyecek eşyalar konulmalıdır. 

Parmaklarda yaşanan kırıklarda, parmak boyutunda bir tahta ya da metal, parmağın altına yerleştirilmelidir. Kırık parmak, kalp seviyesinden yüksekte tutulmalıdır. Kırık parmağın üzerine buz konularak, en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Eğer kırılan parmakta yüzük varsa, çekilerek çıkartılmamalıdır. Keserek çıkartılması en doğrusu olacaktır. 

Kolun ön kısmında meydana gelen kırıklarda ise, kırık olan kol, diğer omuza gelecek biçimde, göğse sarılmalıdır. Eğer varsa tahta ile destek verilmelidir. Kırık yerin üzerine, diğer tüm kırıklarda olması gerektiği gibi buz konulmalıdır. Bacak kırıklarında ise, yaralının pantolonu kesilerek çıkarılmalıdır. 

Hareket ettirmemeye özen göstererek, tahta ve benzeri sert bir cisim ile desteklenmelidir. Yaralı, sırtüstü yatırılarak hastaneye sevk edilmelidir.

Kırıklarda ilk yardım yapılırken, dikkat edilmesi gereken en önemli şey, yaralıyı mümkün olduğunca hareket ettirmemektir. Sert müdahaleler, durumu daha da kötüleştirebilmektedir. Tüm kırıklarda, mutlaka atel görevi yapacak sert bir cisim ile kırık sabitlenmelidir. Kırığın üzerine buz konularak sağlık ekipleri beklenmelidir.