Meme kanseri kontrolsüz hücre büyümesi demektir. Meme kanserini anlamak için kanserin nasıl geliştiğini anlamak gereklidir.
Kanser hücrelerin büyümesinden ve sağlıklı kalmasından sorumlu gende mutasyonlar ya da anormal değişimler sonucu meydana gelir. Her hücrenin nükleusu hücrelerin kontrol odası gibidir. Normalde, vücudumuzdaki hücreler büyüme süreciyle gerçekleşerek diğer hücrelerin yerini alırlar. Sağlıklı olan eski ölü hücrelerin yerini alır. Fakat zamanla, mutasyonlar bu belirli genlerde bu bölümü ‘On ‘ durumuna getirip diğer kısımları ‘Off’ moduna alıyor. Hücrelerin kazandığı bu değişim kontrolsüz büyümeye, daha fazla hücre üretmeye ve tümöre yol açıyor.Tümör ‘İyi Huylu (Benign)’ ya da ‘Kötü Huylu (Malign) ’ olabilir.Benign tümörlerin hücre yapısı ve görüntüsü normal hücreye benzediği ve yavaş büyüdüğü,diğer dokulara zarar vermediği ya da diğer bölümlere sıçramadığı için kanseri düşündürmez. Malign tümörler kanserlidir. Bulunduğu yerden başka yerlere sıçrayabilir.
Meme kanseri tanımı, meme kanserinde gelişen malign tümörden alır. Çoğunlukla meme kanseri hücrelerin süt üreten lobüllerinde ya da lobüllerden sütü alıp meme ucuna ileten kanallarda başlar. Az görülmekle birlikte meme kanseri yağ ve fibröz bağlantı sağlayan doku olan stroma hücrelerinde meydana gelebilir.
Yıllar geçtikçe kanserli hücreler yakınındaki sağlıklı hücrelerin de ele geçirir ve koltukaltındaki vücudu yabancı maddelere karşı koruyan lenf nodlarına doğru yayılır. Kanserli hücreler lenf nodlarina yayılırsa vücudun diğer bölümlerine kısa yoldan erişmiş olur. Meme kanserinin seviyesi kanserli hücrelerin ne kadar uzaklaştığına göre derecelendirilir.Meme kanseri daima genetik koddaki bir hatadan kaynaklanır. Bununla beraber, kanser vakalarının sadece %5-10 ‘u annesinden ya da babasından aldığı kalıtsal anormalliğe bağlıdır. Meme kanseri olgularının yaklaşık %90’ı yaşlanmaya ve hayattaki yıpranmaya bağlı genetik anormalliklerden kaynaklanır.
Herkesin vücudunu olabildiğince sağlıklı kalmasını ve tekrar yakalanmamayı sağlayan, meme kanseri riskini en aza indiren bazı yöntemler mevcuttur.(Bunlar sağlıklı kiloda kalma, sigara içmeme, alkolü sınırlama, düzenli egzersiz)
Şunu devamlı hatırlayın, meme kanseri kimsenin suçu değildir. Suçlu hissetmek ,meme kanserinin yaptığınız ya da başkasının yaptığı bir şeyden dolayı olduğunu düşünmek yapıcı değildir.
Meme Kanserinin Derecelendirilmesi
Evre 0; kanser hücrelerin meme kanalları içerisinde kalmıştır, yakındaki dokulara zarar vermemiştir.
Evre 1 A; 2 cm’ye kadar olan tümörlerdir, kanserli hücre meme dışına çıkmamışıtr, lenf nodüllerinde kanserli hücre yoktur.
Evre 1 B; Memede kanserli doku olmamasına rağmen lenflerde küçük kanserli hücre grupları- 0,2 mm’de büyük 2 mm’den küçük- bulunmaktadır.
VEYA Memede 2 cm’den büyük tümör yoktur, 0,2 mm den büyük 2 mm’den küçük kanserli hücre grupları lenflerde bulunmaktadır.
Evre 2 A ; Memede tümör bulunmaz ama koltukaltı lenf nodlarında bulunur
VEYA 2cm ve daha küçük tümörler lenf nodüllerine sıçramıştır.
VEYA 2cm’den büyük,5 cm’den küçük lenf nodüllerine sıçramamış tümör bulunur.
Evre 2 B ; 2cm’den büyük, 5cm’den küçük koltukaltı lenf nodlarına sıçramış tümör bulunur
VEYA Koltukaltına sıçramamış ama 5 cm’den büyük tümör bulunur
Evre 3 A ; Memede tümör bulunmaz, göğüs kemiğine yakın ya da koltukaltı lenf nodlarına yapışık tümör bulunur.
VEYA Tümörün boyutu farketmez, kanserli hücre lenf nodlarına yapışık ya da göğüs kemiğine yakınlarına sıçramıştır
Evre 3 B ; boyutu ne olursa olsun, göğüs duvarına ve meme derisine yayılmış olan tümördür
VE Koltukaltı nodlarına sıçramış ve orada kümelenmiş ya da göğüs kemiğine yakın lenf nodlarında sıçramıştır.
Evre 3 C ; Memede herhangibir kanser belirtisi olmayabilir ya da ne boyutta olursa olsun tümör göğüs kemiğinde ya da meme derisindedir
VE Kanserli hücre lenf nodlarının ya da köprücük kemiğinin altında ya da üstündedir,
VE Koltukaltı lenf nodlarına sıçramıştır veya göğüs kemiğine yakın nodlardadır.
Evre 4 ; Kanser vücudun başka bir bölümüne sıçramıştır (Metastaz yapmıştır).
Adnan Menderes Üniversitesi
Kadın-Doğum Sağlığı Ve Hastalıkları Hemşireliği Ana BilimdalıAraş. Gör. Gözde Demirsoy
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder